Trên thị trường Việt Nam hiện tại có rất nhiều loại ampli, từ bán dẫn cho đến bóng đèn, từ second-hand cũ kỹ cho đến các loại ampli đời mới hào nhoáng. Để mua được ampli giá bình dân mà chất lượng tốt, bạn cần chú ý những vấn đề sau.
Xem hình thức ampli
Amply karaoke Jarguar PA 203N Gold có công suất khá lớn đang có mặt tại Audiostore
Hình thức bên ngoài của ampli tương đối dễ kiểm tra. Không nên chọn ampli bị trầy xước nhiều, mặc dù có thể không ảnh hưởng gì đến âm thanh những không được hấp dẫn về thẩm mỹ. Thông thường các đời ampli bình dân mặt trắng đang bán trên thị trường là đời sản xuất đã lâu, cách nay chừng 15-20 năm. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của nhiều người, ampli mặt trắng, đen hay vàng… cũng không quan trọng, bởi với số tiền “bình dân”, các bạn cần xác định mình đi mua âm thanh, chứ không nên đi mua hình thức.
Tuy nhiên, có một số điểm bên ngoài bạn cần chú ý khi kiểm tra, đó là các nút vặn có được đều tay, chặt chẽ hay không, các đầu giắc RCA tín hiệu mòn nhiều hay chưa? Bạn cũng nên lật đáy ampli lên xem. Nếu tấm tôn nơi đáy đã ố màu, không còn bóng sáng, không còn “bảy sắc cầu vồng” hoặc lem nhem mấy vết “hoa tay” thì chắc chắn đó là chiếc ampli đã bị tháo lắp nhiều lần.
Mở bên trong máy, các ampli công suất lớn, chất lượng cao, thuộc dòng “hàng kỹ” thường bao giờ cũng chắc nặng, có bộ biến thế nguồn lớn, tụ lọc nguồn có điện dung cao, chữ in màu nhũ vàng trên thân tụ. Các mạch in cần phải sáng bóng, không bị ố rỉ hoặc xỉn màu. Các linh kiện như tụ trở, con sò phải còn nguyên bản. Bộ sò công suất có tác động khá nhiều đến chất âm và công suất của ampli nên bạn cần kiểm tra kỹ. Các vết hàn “zin” ở chân sò thường tròn, có độ bóng vừa phải, có thể có một ít nhựa hàn lem ra xung quanh. Lưng sò nơi tiếp xúc với cánh tỏa nhiệt bao giờ cũng có một lớp mỡ màu trắng. Nếu sò còn nguyên bản, lớp mỡ này chuyển qua màu hơi vàng, nhẹ và thường hơi khô. Nếu sò đã thay, lớp mỡ thường ướt và trắng trơn.
Thử sức mạnh của ampli
Theo kinh nghiệm, điều đầu tiên bạn cần phải xác định khi nghe ampli là liệu nó có đủ khỏe để đánh được cặp loa bạn đang có hay không. Để kiểm tra sức khỏe của ampli, bạn hãy lắng nghe phần trình diễn tiếng bass. Nếu tiếng bass bị lỏng, bị chậm hay thiếu sức căng, sức nặng, thì ampli này có lẽ không thể đảm nhiệm được công việc đánh chiếc loa của bạn. Tiếng bass yếu là báo hiệu của một chiếc ampli có công suất không đủ với loa.
Một số dấu hiệu khác như: độ động thiếu, âm thanh bị rối nát khi nhạc lên cao trào, nhịp điệu không linh hoạt… cũng chứng tỏ ampli cung cấp dòng điện tín hiệu ra loa không đầy đủ.
Để thử sức mạnh của ampli, trước tiên, bạn hãy nghe thử ở mức âm lượng vừa phải. Chọn bản nhạc có dải động rộng, có thể là một bản nhạc cổ điển với dàn nhạc lớn hoặc nhạc hòa tấu với các đoạn cao trào có guitar bass đi kèm với tiếng trống lớn (kickdrum). Sau khi tai bạn đã quen với mức trung bình, hãy tăng volume để biết giới hạn âm lượng của chiếc ampli này. Để ý xem tiếng bass có vỡ không. Nghe những tiếng trống lớn ở những đĩa nhạc có phần trăm căng mạnh.
Yêu cầu đặt ra là ampli công suất phải thể hiện được sức căng, sự chính xác, tốc độ và chiều sâu khi âm lượng tăng lên. Khi tiếng bass trở nên chậm chạp, ướt át cũng là lúc bạn đã đẩy ampli lên điểm hoạt động giới hạn của nó. Nghe một lúc, bạn sẽ cảm nhận được khi nào ampli bắt đầu xuất hiện vấn đề. Trong những điểm cao trào của âm thanh, liệu ampli có bị lúng túng quá không hay nó vẫn trình diễn một cách bình tĩnh.
Hãy so sánh âm thanh của ampli ở các mức âm lượng cao và thấp. Nghe tiếng của các nhạc cụ hơi của bộ đồng (đặc biệt tiếng kèn trumpet), xem có bị chói chang khi volume lên cao hay không, sân khấu âm thanh có bị rối lúc nhạc lên cao trào hay không…
Một chiếc ampli tốt khi hoạt động gần hết công suất vẫn phải giữ được những cảm giác về không gian, về chiều sâu, về các tâm điểm âm thanh, trong khi vẫn thể hiện được một cách hài hòa, êm ái không khí chung của dàn nhạc. Hơn nữa, công suất đủ sẽ giúp ampli làm việc một cách dễ dàng, âm nhạc sẽ trở nên thú vị, hấp dẫn hơn.
Tất cả những vấn đề về sức mạnh của ampli liên quan đến các yếu tố như công suất ra theo thiết kế của ampli, khả năng cấp dòng điện vào cuộn dây loa, cũng như độ nhạy, trở kháng loa, kích cỡ phóng và mức độ lớn nhỏ của âm thanh bạn muốn nghe. Ngay cả khi không phải khai thác đến mức công suất tối đa thì những ampli khỏe vẫn tạo ra cảm giác về độ động, về khả năng làm việc nhẹ nhàng, tự tin hơn những ampli yếu.
Nếu chiếc ampli bạn thích đã có đủ sức “đánh” loa thì bạn hãy xem xét những đặc tính âm thanh của sản phẩm.
Đầu tiên, ta nghe toàn bộ bức tranh âm thanh do ampli tạo ra. Phải xem phong cách trình tấu âm nhạc của ampli là “hướng ra phía trước” hay “lui lại phía sau”.
Cách chơi “hướng ra phía trước” thường tạo cho bạn có cảm giác như đang ngồi ở những dãy ghế đầu tiên trong rạp hát, nghĩa là âm thanh xuất hiện lồ lộ – đây là đặc điểm của nhiều ampli bán dẫn. Còn ngược lại, ampli trình diễn kiểu “lùi lại phía sau” sẽ khiến bạn tưởng mình đang ngồi ở những dãy ghế cuối cùng – đây là phong cách của nhiều ampli đèn.
Phong cách thứ nhất gợi ấn tượng mạnh về sự trực diện và tính tức thì, nhưng nó nhanh chóng gây cảm giác mệt mỏi. Ngược lại, bức tranh âm thanh mà ampli thể hiện quá thư thái (tức là nó bị lùi về phía sau) thì màn hình diễn sẽ không được sôi động, cuốn hút như mong đợi.
Tiếp theo, hãy đánh giá độ sáng, độ sắc, độ sạn của tiếng treble. Nếu bạn cảm thấy dễ chịu hoặc thở phào nhẹ nhõm khi giảm âm lượng xuống, có thể tin chắc rằng tiếng treble của chiếc ampli này có vấn đề, nó quá sáng, quá chói và đã làm cho bạn bị mệt mỏi. Sau đó bạn hãy lắng nghe trung âm, đặc biệt tiếng hát, tiếng vĩ cầm, piano. Những âm thanh này cần mượt mà, dịu ngọt. Nếu có tiếng sạn, sắc, góc cạnh… là điều tối kỵ. Nhiều ampli công suất – đặc biệt là loại bán dẫn ít tiền – thường trình diễn tiếng treble rất khô, rất khó chịu như thể đang tấn công đôi tai bạn. Nếu sau một vài chục phút nghe thử mà bạn đã thấy xuất hiện dấu hiệu của những nhược điểm này, bạn có thể tin chắc rằng càng nghe, chiếc ampli đó càng khiến bạn “nhức đầu” mà thôi. Có nhiều model giá mềm mà không hề mắc phải những nhược điểm này, bạn nên kiêm trì tìm kiếm .
Tiếng bass thì sao? Tiếng bass của bộ dàn chịu ảnh hưởng rất lớn từ ampli. Nó cần phải sâu, chắc và biến hóa mau lẹ. Tiếng trống lớn (kickdrum) cần có chiều sâu, sức mạnh và cảm giác của sự bất ngờ. Tiếng guitar bass và tiếng kickdrum cần có chiều sâu, sức mạnh và cảm giác của sự bất ngờ. Tiếng guitar bass và tiếng kickdrum nên hòa quyện tạo ra một nền nhạc vừa chính xác, vừa chắc chắn và mạnh mẽ.
Khả năng tạo một sân khấu âm thanh (tức trường âm) ở mỗi ampli đều rất khác biệt. Với những đĩa nhạc được thu thanh một cách tự nhiên, sân khấu âm thanh cần trong trẻo, sâu lắng và tập trung, tạo cảm giác loa và phòng nghe dường như đã biến mất. Nếu âm thanh bị nông, mờ nhạt, không biến hóa thì có nghĩa là bạn chưa tìm thấy chiếc ampli thích hợp.
Cách tốt nhất để tìm ra chiếc ampli phù hợp với mỗi người là tham khảo ý kiến của những tay chơi có hiểu biết, kinh nghiệm hoặc đọc các bài viết phê bình sản phẩm ở các tạp chí âm thanh, sau đó lập ra danh sách ampli dự kiến mua.
Ngoài ra, bạn đừng quên thử vài chiếc ampli trước khi đi đến quyết định cuối cùng.
Nguồn: Nghe nhìn